Adil en Bilall over film Rebel: "Ook vrienden vetrokken naar Syrië"

Met Rebel vertellen de regisseurs een persoonlijk verhaal waar ze acht jaar geleden al aan begonnen. Dat verklaarden ze tijdens het filmfestival waar Rebel in première ging. De film speelt zich af in Molenbeek rond 2014. Verschillende Syriëgangers vanuit Europa sloten zich toen aan bij Daesh. "Dit is een fenomeen dat zo dicht bij ons ligt. Wij hoorden veel over vrienden uit de buurt die ook naar Syrië vertrokken. Ze eindigden allemaal bij het terroristische IS. Sommigen werden later verantwoordelijk voor gruwelijke aanslagen. Het is een soort trauma, want dit is ‘onze oorlog’ als moslims van Europa. En heel de moslimgemeenschap stond in een slecht daglicht, terwijl wij daar niks mee te maken hadden. Daar moest een film over worden gemaakt! Wij deden keiveel research, hebben zelfs zo veel mogelijk IS-video’s geanalyseerd", zegt Adil in het AD.

Lees ook: Adil en Bilall delen eerste beelden van ’Rebel’ (video)

Bilall voegt toe dat je toen om de zoveel weken wel weer een verhaal hoorde over "de neef van die en die is óók vertrokken of over een jongen van 12 die door zijn grote broer werd meegenomen en in één vingerknip plotseling bekendstond als de jongste foreign terrorist fighter. Marokkanen die wij kenden waren ineens dáár. Ik herkende sommigen zelfs in de video’s die we zagen. Ónze generatie! Dat is zo choquerend. Sommige jongeren waren al radicaal en precies van die mentaliteit moest IS het hebben. De grootste uitdaging van de film was dat toen we begonnen, de wereld IS nauwelijks kende. In 2015 kwamen pas de aanslagen en hoorde je van kindsoldaten. Wij begonnen met Rebel tijdens the rise van IS, maar de geschiedenis vond plaats terwijl we bezig waren. Toen the fall inzette, probeerden we dat óók mee te nemen in het hele maakproces."

Lees ook: Oliver Stone vol lof over Adil en Bilall

Het was niet makkelijk om een tijdsdocument te maken dat genuanceerd is en toch past in de gemiddelde duur van een film. "IS goed neerzetten is óók een uitdaging. De meeste films doen die moeite niet. Dan is het gewoon: voilà, dit is IS, de bad guy. Wij laten zien hoe goed ze georganiseerd waren, hoe die propagandavideo’s tot stand kwamen, de bureaucratie, dat methodische. Bijna zoals de nazi’s dat deden. En hoe ook iemand die puur van ziel lijkt, die kant op kon gaan. Heel emotioneel intens was het". Veel reacties op de film stellen de musicalscènes in vraag, maar "muziek is een heel belangrijk onderdeel van de Arabisch-islamitische cultuur. En IS was tegen muziek, tegen instrumenten, tegen vrouwelijke zangstemmen. Als je een aanklacht wilt maken, is musical het beste genre om dat te doen. Ik hoop dat op die manier ook veel jongeren sneller emotioneel worden geraakt. Jongeren die de normale dialogen misschien onvoldoende zouden begrijpen", aldus Adil.