29 november 2025 - 08:00 - Economie
De Algemene Inspectie van Financiën (IGF) in Marokko heeft dertien openbare instellingen en bedrijven op de vingers getikt wegens het uitgeven van enorme bedragen aan studies en adviescontracten zonder duidelijke rechtvaardiging. Uit de auditrapporten blijkt sprake te zijn van plagiaat, vriendjespolitiek en mogelijke samenspanning tussen overheidsfunctionarissen en consultancybureaus.
De IGF heeft een reeks audits afgerond naar de contracten die dertien openbare instellingen en bedrijven afsloten met Marokkaanse en buitenlandse adviesbureaus. Uit de rapporten blijkt dat er aanzienlijke budgetten zijn toegewezen aan studies waarvan de noodzaak niet kon worden aangetoond. Erger nog, dezelfde opdrachten werden herhaald en bepaalde bureaus leken contracten te monopoliseren. Dit gebeurde ondanks waarschuwingen van de regering om terughoudend te zijn met externe expertise en de voorkeur te geven aan de capaciteiten van de eigen overheidsdiensten.
Lees ook: Privé-klinieken in Marokko, een georganiseerde fraude
Volgens bronnen van Hespress hebben deze "fictieve" studies en expertisecontracten miljarden dirhams verslonden. De inspecteurs vermoeden dat er sprake is van onderlinge afspraken tussen overheidsfunctionarissen en een selecte groep bevoorrechte bedrijven. Eén specifiek adviesbureau heeft de afgelopen vier jaar contracten binnengehaald bij vijf verschillende openbare instellingen, wat wijst op mogelijke medeplichtigheid van bepaalde leidinggevenden.
De auditmissies richtten zich gedurende meerdere weken op de werkelijke kwaliteit en toegevoegde waarde van de geleverde studies. De inspecteurs concludeerden dat sommige studies geen enkele wetenschappelijke waarde boden, terwijl andere simpelweg kopieën bleken te zijn van academische werken en onderzoeken. Deze werden zonder toestemming van de auteurs en in strijd met de intellectuele eigendomsrechten gebruikt. De rapporten hekelen ook het ontbreken van een centrale database waarin alle uitgevoerde studies en de behandelde thema’s zijn vastgelegd.
De inspecteurs ontdekten verder dat bepaalde studies werden voltooid nadat de deadline voor de bijbehorende projecten al was verstreken, waardoor hun nut ter discussie staat. De verzamelde gegevens wijzen duidelijk op verdenkingen van verdachte relaties tussen overheidsfunctionarissen en de adviesbureaus die het leeuwendeel van de budgetten opstrijken. Het onderzoek is inmiddels uitgebreid naar parlementariërs en voormalige ministers die met deze bureaus samenwerkten toen zij leiding gaven aan openbare instellingen of gemeenteraden.
Lees ook: Kamervragen over verspilling aan Marokkaanse overheidsauto’s: roep om transparantie
De regering had eerder al aan de alarmbel getrokken. Een circulaire van het kabinet benadrukte het belang om interne competenties van overheidsdiensten voorrang te geven en eiste dat alle aanbestedingen voor studies voorafgaande toestemming nodig hadden. Ook werd opgeroepen tot rationalisering van de uitgaven en gewaarschuwd tegen de herhaling van studies over dezelfde onderwerpen zonder geldige reden.
