Marokko-Algerije: fragiele evenwicht bedreigd door terugkeer Trump

Volgens het rapport hebben wederzijdse terughoudendheid en druk vanuit de Verenigde Staten geholpen om de spanningen tussen de twee buurlanden in toom te houden. Maar het risico op escalatie neemt toe als de Amerikaanse regering deze druk niet voortzet.

Lees ook: Sahara: waarom baart de terugkeer van Trump Spanje zorgen?

Onder het presidentschap van Trump erkenden de Verenigde Staten de Marokkaanse soevereiniteit over de Sahara, in ruil voor de normalisatie van de diplomatieke betrekkingen tussen Marokko en Israël. Deze beslissing werd met veel onvrede ontvangen door Algerije en het Polisario. Zijn opvolger, Joe Biden, koos echter voor een meer evenwichtige aanpak en herzag de Amerikaanse positie door niet expliciet naar de Marokkaanse soevereiniteit te verwijzen. Tot op heden heeft Washington de belofte van Trump om een Amerikaans consulaat in Dakhla te openen niet waargemaakt. Daarnaast heeft de regering-Biden het Marokkaanse autonomieplan aangeduid als een "potentiële aanpak" in plaats van "de enige basis" voor het oplossen van het conflict.

De benoeming van Staffan de Mistura als speciale VN-gezant voor de Sahara in november 2021 werd ook gesteund door de Amerikaanse regering. Deze strategie leek gericht op het beheersen van de bilaterale spanningen tussen Marokko en Algerije, terwijl Washington probeerde Algerije en het Polisario te sussen zonder Marokko te ergeren. Door de verantwoordelijkheid voor nieuwe onderhandelingen bij de VN te leggen, hoopte Washington de situatie in het gebied te stabiliseren zonder zelf expliciete standpunten in te nemen.

Lees ook: Strategisch bezoek van Jared Kushner en Ivanka Trump aan Dakhla

De spanningen tussen de koninklijke strijdkrachten van Marokko en het Polisario blijven bestaan, maar wederzijdse terughoudendheid en Amerikaanse druk hebben tot nu toe een groter conflict voorkomen. Volgens de ICG hangt veel af van de aanpak van de nieuwe Amerikaanse regering onder Trump. Een mogelijke keuze om meer expliciet de zijde van Marokko te kiezen of om de MINURSO-missie te beëindigen, zou de spanningen in de regio verder kunnen doen oplopen. Aan de andere kant kan ook een niet-interventionistische aanpak leiden tot een fragielere situatie, aangezien er dan geen externe actor is die actief werkt aan het behoud van stabiliteit.