Loonverschil ingenieurs Marokko en Europa: minister onder vuur

Mezzour stelde dat een afgestudeerde ingenieur die in München gaat werken een bedrijf ongeveer 6500 euro per maand kost aan salaris en sociale premies. Dezelfde ingenieur zou in Marokko voor 1000 tot 1500 euro kunnen worden aangenomen voor identiek werk, en "zal veel gelukkiger zijn in zijn land met een salaris dat hem in staat stelt een appartement te bezitten en een gezinsleven op te bouwen". Hij voegde eraan toe dat Marokko jaarlijks 1500 artsen opleidt, maar dat 800 van hen elk jaar in het buitenland worden gerekruteerd, met name in Duitsland.

Lees ook: Marokko verliest duizenden toptalenten aan buitenland

De ontwikkelingsstrategie van minister Mezzour om buitenlandse bedrijven aan te trekken, die voornamelijk berust op het loonverschil, wordt door experts bekritiseerd. Mohammed Afzaz, een Marokkaanse economisch analist gevestigd in Qatar, waarschuwt dat het uitsluitend inzetten op dit loonverschil zich op de lange termijn tegen het koninkrijk kan keren. "De inzet van Marokko op het principe van ’goedkoper is beter’ om buitenlandse investeringen aan te trekken, is wellicht niet de meest geschikte strategie voor het koninkrijk, gezien de sterke concurrentie van andere Arabische en Aziatische landen die dezelfde strategie hanteren," legde hij uit, daarbij Vietnam en Bangladesh aanhalend als landen die dit model hebben geprobeerd.

Lees ook: Droom van een beter leven lokt Marokkaanse jeugd

Afzaz pleit ervoor dat Marokko innovatie ondersteunt in plaats van enkel een open terrein te zijn voor mobiel kapitaal. Hij stelt een vijfpuntige strategie voor om Marokkaanse talenten te behouden: het garanderen van eerlijke salarissen met groeimogelijkheden, het bieden van kansen voor permanente educatie in binnen- en buitenland, massaal investeren in onderzoek en ontwikkeling, het ondersteunen van innovatie en ondernemerschap – in plaats van ingenieurs te transformeren in "stagnerende werknemers en nummers onder vele" – en het bieden van sociale en gezondheidsbescherming aan professionals en hun families. "Marokko heeft in deze kritieke periode van zijn bloeiende ontwikkelingsproject behoefte aan zijn competenties om een centrale rol te spelen bij de gewenste economische start," benadrukte Afzaz. Hij erkent wel dat het volledig voorkomen van talentmigratie onmogelijk zou zijn, gezien de eisen van de wereldmarkt.

Lees ook: Import-arts moet Marokkaans ziekenhuis redden

Mohammed Jadri, econoom en directeur van het Observatorium voor Overheidswerk, typeerde het salarisverschil niet als sociale dumping, maar als een vergelijkend voordeel dat is erkend in de strategie van Marokko. "Marokko positioneert zich als een intermediair alternatief tussen lagekostenlanden zoals Bangladesh of Ethiopië en de Europese landen. Voor multinationals is dit een kans om kosten te optimaliseren zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit," verklaarde hij, benadrukkend dat Marokko geen race naar de bodem voert. Hij voegde eraan toe: "Het minimumloon (SMIG) wordt regelmatig verhoogd, collectieve overeenkomsten ontwikkelen zich in bepaalde industriële zones en mechanismen voor sociale dialoog bestaan." Volgens Jadri zal dit kostenvoordeel alleen duurzaam zijn als het gepaard gaat met een structurele transformatie van de Marokkaanse industriële structuur. "Het simpele kostenvoordeel zal uiteindelijk eroderen met de toename van sociale en salariseisen," voegde hij eraan toe. Hij concludeerde: "Het is daarom noodzakelijk om te investeren in permanente educatie en technische en wetenschappelijke opleidingen, partnerschappen op het gebied van R&D tussen industriëlen en Marokkaanse onderzoekscentra te bevorderen, het ecosysteem van industriële startups en deep tech te versterken, en wereldwijde waardeketens op een hoger niveau te integreren."