6 oktober 2025 - 19:00 - Wereld
De Russische autoriteiten hebben recentelijk een grote zending Marokkaanse tomaten onderschept en in beslag genomen. De lading, die aankwam bij het tijdelijke opslagmagazijn "Sirius" in de regio Kaliningrad, werd tegengehouden wegens een besmetting met twee verschillende plantenvirussen. Dit incident staat niet op zichzelf en roept opnieuw vragen op over de kwaliteitscontrole van de Marokkaanse landbouwexport.
Uit fytosanitaire analyses bleek dat de tomaten besmet waren met het bruine gegroefde tomatenfruitvirus en het pepino mozaïekvirus. Laboratoriumonderzoek van het Federale Landbouwonderzoeksinstituut in Kaliningrad bevestigde deze besmettingen, wat de verkoop van de tomaten op de Russische markt onmogelijk maakte. Rusland rechtvaardigt deze actie door te wijzen op de noodzaak om zijn eigen landbouwgronden te beschermen tegen de verspreiding van dergelijke infecties. Sinds het begin van 2025 zijn er al 175 gevallen van tomaten uit Marokko, Tunesië en Turkije geregistreerd die besmet waren met deze virussen.
Lees ook: Tomatenstrijd: Nederland te sterk voor Marokko
Hoewel de gedetecteerde virussen geen direct gevaar opleveren voor de menselijke gezondheid, zijn ze schadelijk voor de planten zelf. Ze veroorzaken misvormingen en verminderen de omvang en kwaliteit van de vruchten, wat de landbouwproductie en de export negatief beïnvloedt. Ook worden de tomaten hierdoor fragieler tijdens transport en opslag. De Russische maatregelen hebben als doel de agrarische veiligheid te garanderen en te voorkomen dat ziekten zich verspreiden die de lokale gewassen bedreigen.
In Marokko heeft dit incident geleid tot kritiek op de nationale regelgeving. Dr. Bouazza Kherrati, voorzitter van de Marokkaanse Federatie voor Consumentenrechten, wijst erop dat Europese autoriteiten ook regelmatig ladingen afkeuren vanwege gevaarlijke stoffen boven de internationale normen. Hij laakt het bestaan van een "juridisch hiaat" in de wet, waardoor onverpakte, verse landbouwproducten – oftewel vrijwel alle groenten en fruit – niet onderworpen zijn aan deugdelijk sanitair toezicht.
Lees ook: Gevaarlijke Marokkaanse tomaten van de markt gehaald in Nederland
Kherrati benadrukt de onmacht van de consument: "De consument kan alleen alternatieven gebruiken om giftige stoffen op het oppervlak van het product te verminderen, terwijl wat zich in de vruchten bevindt, door niemand kan worden geëlimineerd," legt de voorzitter uit. Hij stelt dat het dringend noodzakelijk is om de nationale controlemechanismen grondig te herzien. Dit is cruciaal om zowel de Marokkaanse consument te beschermen als de reputatie van de agrarische export, een vitale economische pijler, te behouden. Tot slot wordt consumenten aangeraden groenten en fruit grondig te wassen voor consumptie, om mogelijke residuen van pesticiden op de schil te verwijderen.
