3 november 2025 - 09:00 - Marokko
In april 2007 heeft Marokko bij de Verenigde Naties een initiatief ingediend om te onderhandelen over een autonomiestatuut voor de regio Sahara. Deze stap werd destijds gepresenteerd als een "realistisch compromis" om de politieke impasse te doorbreken. Het officiële document schetst in detail de democratische beginselen, gegarandeerde rechten en het constitutionele kader dat de toekomstige autonome regio zal regeren.
Het autonomiestatuut is gefundeerd op soevereiniteit en democratie. De tekst benadrukt dat het initiatief kadert binnen de "opbouw van een moderne democratische samenleving, gebaseerd op de rechtsstaat, individuele en collectieve vrijheden en economische en sociale ontwikkeling". Het plan waarborgt dat alle Sahrawi’s, "zowel buiten als binnen" de regio, "hun volledige plaats en rol, zonder discriminatie of uitsluiting, in de instanties en instellingen van de regio" zullen krijgen.
Lees ook: Diplomatiek succes over Sahara motiveert Marokko voor claims op Sebta en Melilla
De bevolking van de Sahara wordt de mogelijkheid geboden om "zelf en democratisch hun zaken te beheren door middel van wetgevende, uitvoerende en gerechtelijke organen met exclusieve bevoegdheden". Deze toekomstige instellingen zullen functioneren volgens democratische principes en in strikte overeenstemming met de Grondwet van het Koninkrijk.
Fundamentele rechten en constitutionele verankering staan centraal. Paragraaf 24 van het document stelt expliciet: "De wetten, reglementen en rechterlijke beslissingen die uitgaan van de organen van de Autonome Regio van de Sahara moeten in overeenstemming zijn met het autonomiestatuut van de genoemde Regio en de Grondwet van het Koninkrijk." De bevolking van de regio zal bovendien profiteren van alle constitutionele garanties die op nationaal niveau zijn voorzien, in het bijzonder op het gebied van "mensenrechten zoals deze universeel erkend zijn".
Als extra waarborg van stabiliteit en juridische positie wordt in het voorstel voorzien in een herziening van de Marokkaanse Grondwet, waarin het autonomiestatuut zal worden opgenomen. Dit is bedoeld "als waarborg voor zijn stabiliteit en zijn bijzondere plaats in de nationale rechtsorde".
Lees ook: Vijf dagen intense diplomatie Koning Mohammed VI cruciaal voor Sahara-resolutie VN
Het gehele proces zal door de bevolking worden gevalideerd. In overeenstemming met het zelfbeschikkingsbeginsel van het Handvest van de Verenigde Naties, voorziet het voorstel in een vrij referendum onder de betrokken bevolking. Dit referendum wordt in de tekst beschreven als "de vrije uitoefening, door deze bevolkingen, van hun recht op zelfbeschikking". Marokko herbevestigt hiermee zijn engagement om "volledig samen te werken met de Secretaris-generaal van de VN en zijn Persoonlijk Gezant" en "te goeder trouw te onderhandelen, in een constructieve geest van openheid en oprechtheid".
