Verdwenen Marokkaanse stad ’Sijilmasa’ onthult geheimen

Na een intensieve twee jaar durende wetenschappelijke missie, uitgevoerd tussen 2024 en 2025, krijgen we nu een ongekende blik op de rijke geschiedenis van deze legendarische stad. De ontdekkingen beloven een dieper inzicht in het stedelijke, religieuze en monetaire verleden van deze fascinerende locatie.

Lees ook: Marokko onthult 515 miljoen jaar oude "onderwater-Pompeï"

De grootschalige archeologische campagne in Sijilmasa, geleid door professor Lahcen Taouchikht en professor Asmae El Kacimi van het Nationaal Instituut voor Archeologische Wetenschappen en Erfgoed (INSAP), is de meest omvangrijke sinds het onderzoek in de jaren zeventig begon. Onder toezicht van het Ministerie van Jeugd, Cultuur en Communicatie is zo’n 9000 vierkante meter van de oude stad blootgelegd. Deze stad, gesticht aan het einde van de 8e eeuw, was ooit een centraal punt voor de trans-Saharaanse handel tussen de Maghreb, Sub-Sahara Afrika en het Middellandse Zeegebied. De recent onthulde overblijfselen, waaronder de moskee, medersa, smalle straatjes, huizen en werkplaatsen, brengen de beschrijvingen uit historische teksten tot leven.

Lees ook: Oeroude geheimen herschrijven geschiedenis Noord-Marokko

Een van de meest indrukwekkende vondsten is de opgraving van de fundamenten van een religieus complex van 2620 vierkante meter, dat plaats bood aan ongeveer 2600 gelovigen. Dit complex toont diverse bouwlagen, van de oorspronkelijke moskee uit de late 8e of vroege 9e eeuw onder Abû al-Montasir al-Yasa’, tot structuren uit de Almoravidische, Almohadische (11e-13e eeuw) en Alawitische periodes. Dit maakt de moskee van Sijilmasa een van de oudste bewezen moskeeën in Marokko en een belangrijke mijlpaal in de religieuze geschiedenis. Daarnaast zijn er gebeeldhouwde pleisterfragmenten uit de Midraridische periode (8e-10e eeuw) gevonden, die de oudste bekende voorbeelden van islamitische kunst in Marokko zijn, evenals beschilderd cederhout uit de 18e eeuw in de Alawitische medersa, wat een unieke inkijk geeft in de architectonische decoratie uit die tijd.

Lees ook: Grot in Marokko onthult geheimen over prehistorische begrafenisrituelen

Verder is er een keramische mal van het "honingraat" type ontdekt, gebruikt voor het slaan van gouden munten, inclusief goudresten. Deze vondst bevestigt het bestaan van een muntatelier nabij de moskee, wat het de eerste materiële bewijs van goudmuntslag in Sijilmasa maakt, en de tweede in zijn soort in Afrika na Tadmekka in Mali. Dit benadrukt de cruciale economische rol van de stad in de islamitische wereld. Ook is voor het eerst een complete woonwijk uit de Alawitische periode (17e-18e eeuw) blootgelegd, bestaande uit twaalf huizen met een uniforme indeling rondom een centrale patio. Archeobotanisch onderzoek van dadelresten en andere landbouwproducten biedt bovendien een zeldzaam inzicht in het dagelijks leven van de Chorafa Alawieten in Sijilmasa.