29 oktober 2025 - 15:00 - België
Gedetailleerde, nieuwe cijfers over de herkomst van werklozen in België laten een opvallend beeld zien: personen met een migratieachtergrond zijn structureel oververtegenwoordigd in de statistieken. Een van de meest prominente groep binnen deze categorie zijn de werklozen met roots in de Maghreb-regio, waaronder Marokko, die samen de tweede grootste groep vormen. Uit de data blijkt dat van alle personen die in 2023 een werkloosheidsuitkering ontvingen, zes op de tien een migratieachtergrond hadden.
De analyse bevestigt dat de meerderheid van de werklozen – bijna 60 procent – een migratieachtergrond heeft. Dit betekent dat bij deze personen minstens één ouder niet de Belgische nationaliteit heeft, of dat zij zelf met een andere nationaliteit zijn geboren. 41,5 procent van alle werklozen heeft volledig Belgische ouders. Binnen de groep met buitenlandse roots zijn mensen afkomstig uit de Maghreb-regio de tweede grootste categorie, met roots in Marokko, Algerije, Tunesië, Libië en Mauritanië. Deze groep vertegenwoordigt bijna 13 procent van het totale aantal werklozen in België. Werkzoekenden met roots in een andere EU-lidstaat (zoals Italië, Spanje, Portugal en Griekenland) en buurlanden staan op de eerste plaats; zij maken gezamenlijk ongeveer 20,4 procent van de werkloze bevolking uit.
Lees ook: Nieuwe wetgeving treft duizenden Marokkanen in België
De oververtegenwoordiging van mensen met buitenlandse roots is niet nieuw, maar de omvang ervan in België is zorgwekkend. België scoort zeer slecht in Europa op het gebied van de tewerkstellingsgraad van niet-EU-migranten. Meer dan de helft van de werklozen met een niet-Europese achtergrond is langer dan één jaar werkloos, wat wijst op een structureel probleem van langdurige inactiviteit. Alleen Griekenland presteert slechter. Eén van de redenen is het vaak lagere opleidingsniveau bij migranten en hun kinderen. De kinderen van migranten blijken de opleidingssprong minder snel te maken dan in andere Europese landen, wat de kans op langdurige werkloosheid vergroot.
Daarnaast spelen sociaal-culturele factoren een rol. In bepaalde migrantengemeenschappen, vooral gezinnen van buiten de EU zoals de Maghreb-regio, zijn meisjes en jonge vrouwen vaker ondervertegenwoordigd in het hoger onderwijs en op de arbeidsmarkt. Bovendien is er een uitdaging op het gebied van inactiviteit: niet-Europese migranten zijn niet alleen vaker werkloos, maar staan ook vaker volledig buiten de arbeidsmarkt. Het verschil tussen werkloosheid en inactiviteit is in België groter dan in de meeste andere EU-lidstaten, wat wijst op een aanzienlijke groep die niet actief op zoek is naar werk.
Lees ook: Marokkanen mogelijk uitgesloten van sociale huur in België
Ook de werking van het sociale zekerheidsstelsel en het migratiebeleid dragen bij. De Belgische arbeidsmarkt is weinig aantrekkelijk voor gezinnen met lage inkomens en meerdere kinderen. Het financiële voordeel van werken is soms te beperkt, aangezien het aanvaarden van een baan leidt tot het wegvallen van voordelen of sociale kortingen. De dure en beperkt flexibele kinderopvang versterkt dit effect, waardoor extra tewerkstelling, vooral voor gezinnen met één kostwinner, economisch weinig oplevert. Het migratiebeleid richtte zich in België in het verleden op gezinshereniging en vluchtelingenopvang, en minder op arbeids- of studiemotivatie, wat mede de achterblijvende arbeidsmarktparticipatie verklaart.
