Meer dan derde Belg heeft buitenlandse roots

De afgelopen 25 jaar is de diversiteit in België sterk toegenomen. Waar aan het begin van het millennium 18 procent van de bevolking een buitenlandse achtergrond had, is dit percentage nu verdubbeld tot 36 procent. Statbel, de Belgische statistiekdienst, baseert dit cijfer op zowel inwoners zonder de Belgische nationaliteit als personen die die nationaliteit inmiddels hebben verworven, of van wie één of beide ouders een buitenlandse nationaliteit hebben. Dit betekent dat Statbel kijkt naar de eerste en tweede generatie migranten.

Lees ook: Verplichte cursus voor Marokkanen vóór aankomst in Vlaanderen

Er zijn aanzienlijke verschillen te zien in de diverse samenstelling van België. Zo is het Brussels Gewest met maar liefst 78 procent de meest diverse regio. In Vlaanderen ligt dit cijfer op 28 procent. Op lokaal niveau zijn de verschillen nog groter: van slechts 4 procent in Horebeke in de Vlaamse Ardennen tot 92 procent in de Brusselse gemeente Sint-Joost-ten-Node. De diversiteit zal in de komende jaren waarschijnlijk verder toenemen, vooral onder jongeren. Bij kinderen tussen 0 en 17 jaar heeft bijna de helft (49 procent) buitenlandse roots. Demograaf Patrick Deboosere (VUB) verklaart dit doordat mensen met een migratieachtergrond gemiddeld jonger zijn en vaker in België geboren worden.

De aard van migratie is de afgelopen decennia sterk veranderd. Waar arbeidsmigratie vroeger voornamelijk beperkt was tot het Middellandse Zeegebied, is deze nu veel internationaler geworden, mede door factoren zoals de val van de Berlijnse Muur, de uitbreiding van de Europese Unie met Oost-Europese landen, en wereldwijde conflicten. In Vlaanderen komen de meeste migranten momenteel uit Noord-Afrika (15 procent), gevolgd door Nederland (13 procent) en de EU13-landen (12 procent), zoals Polen en Roemenië. Deboosere wijst op de historische arbeidsmigratie uit de jaren zestig, vooral vanuit Turkije en Marokko, als verklaring voor de Noord-Afrikaanse herkomst.

Lees ook: Verhit debat in België: werkloze buitenlanders land uitgezet?

Volgens cijfers van de OESO heeft België, ondanks zijn relatief kleine formaat, een vergelijkbaar hoog aandeel in het buitenland geboren inwoners als buurlanden zoals Duitsland. Migratiestromen kunnen hierdoor een grotere impact hebben op België. Zonder immigratie zou de Belgische bevolking krimpen, aangezien het aantal sterfgevallen hoger is dan het aantal geboorten. Dit komt mede door de vergrijzende babyboomgeneratie. Hoewel migratie zowel positieve als negatieve aspecten kent, benadrukt Deboosere dat het de Belgische bevolking tot de jongste van Europa maakt, wat een voordeel is voor de arbeidsmarkt. Hij stelt dat de Belgische economie "voor een groot stuk geschraagd wordt door migratie" en ziet het ondanks de uitdagingen, vooral als een meerwaarde.