7 december 2025 - 19:00 - Nederland
De omvang van de diplomatieke toenadering tussen Marokko en Nederland is vastgelegd in 22 bepalingen, die vrijdag in Den Haag openbaar werden gemaakt. Dit omvangrijke akkoord omvat diepgaand politiek overleg, samenwerking op het gebied van migratie en veiligheid, economische engagementen en convergentie over cruciale internationale dossiers. De gedetailleerde tekst getuigt van de intentie van beide regeringen om hun relatie te verankeren in een duurzaam, strategisch partnerschap.
In de Gezamenlijke Verklaring, die op 5 december in Den Haag werd gepubliceerd, worden de 22 punten gedetailleerd die de relatie tussen Marokko en Nederland herdefiniëren tot een uitzonderlijke band. De ministers beschrijven hun relatie als "gebaseerd op een diepe vriendschap, wederzijds begrip en wederzijdse ondersteuning van de voornaamste belangen van beide staten". Zij bevestigen dat hun politieke dialoog "vordert op alle gebieden" en streven naar het verheffen van de band tot een strategisch partnerschap.
Lees ook: Sahara-conflict: Nederland kiest officieel Marokko
De Nederlandse autoriteiten prijzen de hervormingen onder leiding van Koning Mohammed VI, waaronder "het nieuwe ontwikkelingsmodel, de herziening van het familierecht en de geavanceerde regionale aanpak". Het officiële document bevestigt dat de Actieplannen van 2021 zullen worden vernieuwd in 2026 en herinnert aan de continuïteit van de routekaart uit 2022. De politieke consultaties, gehouden in Rabat (februari 2025) en Den Haag (januari 2024), worden gezien als een uitbreiding van de economische, agrarische, veiligheids-, migratie-, culturele en wetenschappelijke samenwerking.
De migratiecoördinatie wordt als "zeer positief en echt collaboratief" bestempeld, mede dankzij het in 2022 ingestelde GMMP. Een bijeenkomst in Nederland in november 2025 over grensbeheer wordt genoemd als een belangrijk structurerend moment. De regeringen kondigen gezamenlijke inspanningen aan om de termijnen voor de identificatie en afgifte van reisdocumenten te verkorten; de volgende GMMP-sessie staat gepland voor januari 2026.
Op het vlak van veiligheid richten de ministers een bilateraal dialoog op, waarvan de eerste zitting bij voorkeur in maart 2026 in Den Haag zal plaatsvinden. Dit kader beslaat contraterrorisme en georganiseerde misdaad en wordt aangevuld met een gespecialiseerd comité voor contraterrorisme. Nederland looft "de constante inspanningen van Marokko voor stabiliteit en ontwikkeling in de Sahel" en wil deze coördinatie verlengen binnen de nieuwe veiligheidsdialoog. De verklaring benadrukt ook de gezamenlijke wens om triangulaire samenwerking met Afrikaanse partners te bevorderen en noemt de Atlantische initiatieven van Koning Mohammed VI, zoals "het proces van de Atlantische Afrikaanse staten, de maritieme toegang voor Sahel-landen en het Afrika Atlantische gaspijpleidingproject".
De twee regeringen zien vooruitgang in de handelsbetrekkingen en willen de banden verdiepen in hernieuwbare energie, groene waterstof, waterbeheer, infrastructuur en landbouw. Nederland toont zich bereid tot samenwerking met Marokko voor het Wereldkampioenschap 2030. Het Shiraka-programma wordt als nuttig beschouwd voor expertise-uitwisseling. Daarnaast wordt er gewerkt aan een toekomstig memorandum over de arbeidsvergunning voor familieleden van diplomaten.
Cultureel wordt de rol van de Marokkaanse gemeenschap in Nederland en de Nederlandse gemeenschap in Marokko als "motor in de bilaterale toenadering" erkend. Er is ook de wens om de uitwisseling op het gebied van fundamentele rechten te verdiepen, met een informele dialoog gepland in 2026. De regeringen herbevestigen hun steun voor stabiliteit, vrede en soevereiniteit.
Lees ook: Nederland en Marokko slaan handen ineen in Marrakech
Tot slot werd de "constructieve" rol van Marokko in het Midden-Oosten besproken. Beide landen herbevestigen hun steun voor de twee-statenoplossing. Over de Sahara sprak Nederland opnieuw zijn steun uit voor VN-resolutie 2797 en verklaart dat "authentieke autonomie onder Marokkaanse soevereiniteit de meest haalbare weg" is. Nederland verwelkomt tevens "de bereidheid van Marokko om de komende maanden de inhoud van zijn autonomieplan te verdiepen en te verduidelijken wat deze status binnen de Marokkaanse staat zou inhouden".
