6 november 2025 - 08:00 - Wereld
De goedkeuring door de VN-Veiligheidsraad van het Marokkaanse autonomieplan voor de Sahara, op vrijdag 31 oktober 2025, wordt gezien als een keerpunt in het decennialange conflict. Hoewel de resolutie een diplomatieke overwinning voor Marokko betekent, waarschuwt Khadija Mohsen-Finan, Maghreb-specialist en redactielid van het tijdschrift Orient XXI, dat de implementatie van "echte autonomie" nog aanzienlijke politieke hervormingen vereist in het koninkrijk zelf.
Mohsen-Finan stelt in een interview met RFI dat de resolutie "veel verandert", omdat het de internationale erkenning levert van wat wijlen Koning Hassan II beschouwde als Marokko’s "eigendomstitel op de Sahara". De politicologe benadrukt dat deze stap essentieel was, nu landen als de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië op het punt staan in het gebied te investeren. Ze legt uit dat het "absoluut nodig was om het feit te boven te komen, als u wilt, dat we ons in een koloniaal scenario bevonden, aangezien dit gebied gedekoloniseerd moest worden. Het was dus nodig om uit dit scenario van kolonisatoren en gekoloniseerden te stappen. En dat is gebeurd met de stemming van afgelopen vrijdag in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties."
Lees ook: Politieke crisis Marokko-Algerije kost jaarlijks miljarden
Op de onthouding van China en Rusland tijdens de stemming werd volgens Mohsen-Finan strategisch aangestuurd. De Marokkaanse minister van Buitenlandse Zaken Nasser Bourita bezocht Moskou en kreeg de verzekering dat de Russen Marokko de situatie niet kwalijk zouden nemen. De laatste versie van de resolutietekst bevatte daarom de term "zelfbeschikking", wat volgens de analist "erg waardevol is voor de Russen, dat is erg waardevol voor de Chinezen." Ze voegt eraan toe dat de relaties tussen Rusland en Marokko de afgelopen jaren sterk zijn verbeterd: "We bevinden ons helemaal niet meer in het schema van de Koude Oorlog."
Deze houding van Moskou en Peking betekent dat zij waarschijnlijk "opmerkzaam zullen zijn op het soort autonomie dat Marokko in deze regio zal invoeren." Verrassender is de weigering van Algerije, dat dit jaar lid is van de Veiligheidsraad, om deel te nemen aan de stemming. Mohsen-Finan interpreteert dit als een vorm van realpolitik van Algerije, dat mogelijk inzet op economische en strategische samenwerking met de Verenigde Staten. Ze stelt: "Maar het is desondanks een manier om het Front Polisario de rug toe te keren, aan de zelfbeschikking die het toch al 50 jaar heeft verdedigd."
Lees ook: Geheime onderhandelingen tussen Marokko en Algerije? VS reageert
Volgens de Maghreb-specialist biedt de resolutietekst het Front Polisario en de Sahrawi-zaak een eervolle uitweg, maar blijft de toekomst van de Sahrawi’s in Tindouf onzeker. Ze voorziet niet dat Algiers hen zal blijven beschermen of pareren, wat de bezorgdheid van de vluchtelingen voedt. "En in de laatste verklaringen van het Front Polisario zien we desondanks een wanhoop. [...] Het Front Polisario alleen kan Marokko niet aan. En het moest sowieso op toestemming van Algiers wachten om militair op te treden." De bal ligt nu bij Marokko om de autonomie te concretiseren. Mohsen-Finan concludeert dat "de echte autonomie, als we die in Marokko zouden willen toepassen, het Marokkaanse politieke schema niet toelaten. Er moet een schema van decentralisatie en democratisering van dit land komen, zodat de autonomie kan worden ingesteld."
