13 november 2025 - 19:00 - Marokko
Een internationaal team van onderzoekers heeft in Zuid-Marokko een opmerkelijke fossiele vondst gedaan die het begrip van prehistorische ecosystemen uitdaagt. In de Paleozoïsche afzettingen, nabij Zagora in de regio Drâa-Tafilalet, is een nieuwe soort zeeschorpioen ontdekt met gigantische afmetingen. Het fossiel is maar liefst 470 miljoen jaar oud en overtreft in omvang alle eerder bekende exemplaren van dit geslacht. De vondst, een samenwerking tussen Marokkaanse, Franse, Canadese en Engelse wetenschappers, werpt nieuw licht op de vroegste grote zeepredatoren.
De nieuw ontdekte soort heeft de wetenschappelijke naam Carcinosoma Aurorae gekregen. Het uitzonderlijke fossiel werd gevonden in de sedimentaire formaties van de beroemde Faune de Fezouata. Deze Marokkaanse site staat wereldwijd bekend om de uitstekende kwaliteit van de fossilisatie, met name van organismen met een zacht lichaam. Het onderzoek, geleid door de Marokkaanse paleontoloog Abderrazak El Albani van de Universiteit van Poitiers en de Canadese onderzoeker David L. Rudkin van het Royal Ontario Museum, werd gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the Royal Society B. Het fossiel werd in meerdere zorgvuldig gelede fragmenten aangetroffen, wat een volledige driedimensionale reconstructie noodzakelijk maakte.
Lees ook: Marokko onthult 515 miljoen jaar oude "onderwater-Pompeï"
Carcinosoma Aurorae bereikte een lengte van bijna twee meter, waardoor het de bekende exemplaren van zijn geslacht ruimschoots overtrof. De morfologie van het dier is beschreven als zowel massief als slank, met een hoefijzervormig cefalothorax en krachtige voorpoten die eindigen in slanke scharen. De lange, gesegmenteerde staart diende waarschijnlijk als balans of verdedigingswapen. David Rudkin verklaart: "Wij hebben te maken met een van de grootste zeepredatoren uit zijn tijd". Hij voegt eraan toe dat: "Zijn anatomie getuigt van een perfecte aanpassing aan de actieve jacht in ondiepe omgevingen, waar hij zich als een geduchte jager moest manifesteren".
De onderzoekers konden op basis van gemineraliseerde resten een indruk krijgen van de oorspronkelijke kleur: deze moet tussen roodbruin en metaalblauw hebben geschommeld, wat het dier een iriserend uiterlijk gaf onder het zeewater. De configuratie van de ledematen suggereert een bewegingswijze die zwemmen afwisselde met kruipen, vergelijkbaar met de degenkrabben van nu. De Franse geoloog Laurent Vannier, mede-auteur van de studie, stelt dat deze vondst "aantoont dat de grote roofdieren veel eerder zijn verschenen dan wij dachten".
Lees ook: Zeldzaam watermonster ontdekt in Marokko
Laurent Vannier benadrukt dat het fossiel de hypothese tegenspreekt dat complexe voedselketens pas in het Siluur of Devoon zijn ontstaan. Hij stelt dat Marokko "het bewijs levert dat de geavanceerde trofische interacties reeds aan het begin van het Ordovicium bestonden". Abderrazak El Albani onderstreept het belang van de Fezouata Fauna, die volgens hem "onthult dat de diversificatie van de dierlijke vormen geen plotseling fenomeen is geweest, maar een continu proces dat zich over tientallen miljoenen jaren heeft uitgestrekt". Hij merkt ten slotte op: "Elk nieuw exemplaar dat in deze regio van Marokko wordt ontdekt, voegt een element toe aan het begrip van de oorsprong van de grote moderne mariene ecosystemen".
