10 december 2025 - 15:00 - Cultuur
De Sint-Jacobskerk in Mohammedia droeg al 90 jaar een onschatbaar en totaal genegeerd geheim met zich mee. Het gaat om een zeldzaam fresco, geschilderd door de Mexicaanse meester Ángel Zárraga. Hoewel dit kunstwerk nu bij toeval is opgedoken, dreigt deze historische schat alsnog ten onder te gaan. Er ontbreekt een politiek akkoord om de noodzakelijke restauratie te financieren, waardoor de Mexicaanse meester dreigt te verdwijnen uit de Afrikaanse geschiedenis.
De zoektocht naar het onbekende werk startte in 2015, na een simpel gerucht over een veiling. Andrés Ordóñez, destijds ambassadeur van Mexico in Marokko, begon aan een missie om een ‘fantoomwerk’ te traceren tussen Rabat en Casablanca. Zijn inspanningen leidden hem naar de Sint-Jacobskerk in Mohammedia, een gebouw uit de periode van het Protectoraat. In de doopkapel identificeerde de diplomaat op de muur een doek van ruim twee meter, dat in de jaren dertig in Parijs werd geschilderd en naar Marokko werd vervoerd. Dit werk vertegenwoordigt een onbekend hoofdstuk van het Mexicaanse muralisme in Afrika.
Lees ook: Kerk in Istanbul heropent als moskee
De fresco is zowel een herdenking van een familietragedie als een religieus gewaagd statement. De opdracht kwam van de broers Hersent, de oprichters van de haven van Fedala. Zij wilden hun neef Jacques Hildevert eren, die op 24-jarige leeftijd in de Eerste Wereldoorlog sneuvelde. Zárraga beeldde de Heilige Jacobus af, die het lichaam van de overleden soldaat vasthoudt. Het meest opvallende detail is de aureool rond het hoofd van de militair. Dit element tart de strikte regels van het katholicisme, aangezien aureolen alleen zijn voorbehouden aan geheiligden. Experts bestempelen deze artistieke vrijheid dan ook als "op de grens van ketterij".
Lees ook: Umnia Bank onder vuur vanwege publiciteit op prachtige muurschildering in Marrakech
Dit unieke kunstwerk is momenteel ernstig bedreigd. Het fresco lijdt onder erosie en stofophoping, terwijl architectenplannen suggereren dat nog eens drie panelen verborgen zouden kunnen liggen onder het stucwerk. De Marokkaanse ambassadeur Abdelffatah Lebbar toont zich bereid tot samenwerking. De Mexicaanse culturele autoriteiten stellen echter geen geld te hebben om experts ter plaatse te sturen. Deze passiviteit is pijnlijk, aangezien Zárraga, die door Picasso als een van de weinige waardevolle schilders van zijn tijd werd beschouwd, al grotendeels uit de officiële Mexicaanse geschiedenis is gewist vanwege zijn weigering van het revolutionaire nationalisme.
